Katechiny to naturalne substancje czynne należące do większej grupy polifenoli odpowiedzialnych za neutralizowanie wolnych rodników oraz usuwanie z organizmu metali ciężkich. Dzięki swoim ściągającym właściwościom korzystnie wpływają na działanie wielu układów, a także opóźniają procesy starzenia. Najwięcej katechin występuje w zielonej herbacie. Jej regularnie picie bardzo dobrze wpływa na pracę całego organizmu i zapobiega powstawaniu mutacji komórkowych.

Katechiny – podstawowe informacje

Katechiny stanowią aż 80% wszystkich przeciwutleniaczy, wśród których najsilniejszy jest galusan epigalokatechiny, który wykazuje ponad 100 razy silniejsze działanie niż witamina C i o ¼ silniejsze od witaminy młodości, czyli wit. E. Chronią rośliny przed atakami ze strony owadów oraz grzybów. W smaku są cierpkie i gorzkawe, podlegają procesom utleniania, tworząc dwa barwne związki (teaflawiny i tearubiginy), które nadają herbacie kolor.

Najbogatszym źródłem katechin są niefermentowane herbaty. W zielonej herbacie znajdują się cztery główne katechiny: epikatechina (EC), epigalokatechina (EGC), galusan epikatechiny (ECG) i galusan epigalokatechiny (EGCG). Generalnie herbaciane listki posiadają ponad 4000 różnych substancji chemicznych, a wiele z nich ma dla nas działanie wręcz zbawienne!

Wpływ katechin na ludzkie zdrowie

Związki polifenolowe stanowią od 25 do nawet 40% całkowitej masy suszonych listków krzewu herbacianego. To bardzo silne antyoksydanty, które nie tylko pomagają usunąć z organizmu wolne rodniki, ale także ułatwiają pozbycie się metali ciężkich, co bezpośrednio wpływa nie tylko na ogólne samopoczucie, ale także korzystnie działa na układy: oddechowy, krążeniowy oraz nerwowy. Katechiny opóźniają procesy starzenia, wykazują działanie antybakteryjne i antywirusowe, działają przeciwwrzodowo oraz przyczyniają się do wzrostu dobrego cholesterolu HDL. Regularnie pita zielona herbata sprawia, iż do krwiobiegu wnikają katechiny odpowiedzialne za zwiększenie przemiany komórkowej, a tym samym metabolizmu. Zmniejszają żywotność komórek nowotworowych i wpływają na wzmocnienie odporności organizmu. Zapobiegają mutacjom komórek oraz odkładaniu się tkanki tłuszczowej w organizmie. Przyjrzyjmy się, jak katechiny działają na poszczególne układy w organizmie i przy jakich chorobach ich działanie udało się udowodnić.

 

 

Jaka herbata zawiera najwięcej katechin?

Najwięcej związków flawonowych uwalnia się podczas pierwszych dwóch minut parzenia herbaty, paradoksalnie jednak im krótszy jest czas parzenia herbaty, tym niższa zawartość katechin w czaju.  Najwięcej katechin znajduje się w herbatach niefermentowanych, a więc zielonych – im bardziej listki poddane są obróbce, tym mniejsza ilość katechin w gotowym czaju. W jednej filiżance 150 ml zielonej herbaty znajduje się średnio 316mg polifenoli. Do gotowego napoju nie wolno dodawać cukru, ponieważ znacznie obniża dobroczynne działanie katechin.

Polifenole, w tym katechiny, mają zbawienny wpływ na zdrowie. Ich regularne spożywane w postaci aromatycznego naparu z zielonej herbaty może pomóc nam oszczędzić sobie wielu przykrych schorzeń i zachować doskonałą kondycję do później starości. To m.in. picie zielonej herbaty jest jednym z sekretów długowieczności Azjatów oraz nieskazitelnej urody tamtejszych kobiet. 

Nie oznacza to jednak, że zielona herbata jest remedium na wszelkie dolegliwości. Jak ze wszystkim, także i tu są pewne ograniczenia. Sprawdź, w jakich przypadkach nadmierne picie zielonej herbaty może okazać się niekorzystne. Poruszałam ten temat we wpisie Wady zielonej herbaty.

Katechiny i zielona herbata a nowotwory

Prozdrowotne działanie zielonej herbaty na organizm człowieka to już nie tylko przypuszczenie, ale fakt naukowy znany całemu medycznemu światu. Zielona herbata, a właściwie zawarte w niej katechiny zapobiegają rozwojowi nowotworów. Dotyczy to także poważnych i wysoce śmiertelnych jego odmian. Badania wykazały m.in., że 3-galusan epigalokatechiny skraca żywotność komórek raka piersi. Istotny dla pacjentów wpływ katechin udało się potwierdzić także w przypadkach nowotworów trzewnych, raka prostaty, białaczki i raka skóry. W odniesieniu do czerniaka wykazano, że katechiny hamują ekspansję komórek nowotworowych w płucach. To szczególnie istotne, bo sama zmiana skórna nie jest niebezpieczna – śmiertelne jest rozprzestrzenianie się komórek rakowych.

Dowiedziono więc niezbicie, że katechiny zawarte w zielonej herbacie mogą ograniczać występowanie i rozwój nowotworów, a to zaledwie niewieli wycinek tego, ile dobrego te związki potrafią dla nas zrobić!

Katechiny i zielona herbata a choroby serca

Dawno już zaobserwowano, że Chińczycy i Japończycy rzadziej chorują na serce. Podczas gdy problemy kardiologiczne stanowią jedną z przyczyn przedwczesnej śmierci w krajach Europy i Ameryki Północnej, mieszkańcy Dalekiego Wschodu zdają się na choroby serca dziwnie odporni.

Katechiny działają na korzyść naszych serc wielotorowo. Regulują poziom cholesterolu. Działają przeciwutleniająco. Obniżają poziom lipidów we krwi i ciśnienie. To przekłada się na niższe ryzyko miażdżycy, mniej ataków serca, mniej zawałów, a także lepsze dotlenienie i odżywienie całego ciała – poprawę ogólnej kondycji i dłuższe życie w lepszym zdrowiu!

Zielona herbata a cukrzyca typu II

Katechiny obecne w zielonej herbacie regulują poziom cukru we krwi. U osób zdrowych poprawia prawidłowe wchłanianie glukozy, a przy tym nie wpływa negatywnie na wydzielanie insuliny. Zielona herbata może więc pomóc zapobiegać rozwojowi cukrzycy typu II i wspierać jej leczenie, pośrednio zapobiegając powikłaniom cukrzycowym.

Katechiny przeciw artretyzmowi

Badania na myszach wykazały, że katechiny mogą opóźniać rozwój artretyzmu, a także sprawić, że jego przebieg będzie łagodniejszy. Stany zapalne były zredukowane, a uszkodzenia tkanki chrzęstnej następowały wolniej.

Zielona herbata na zdrowy mózg do późnych lat

Z wiekiem mózg się starzeje, a my tracimy zdolności pozwacze. Doświadczają tego także osoby zdrowe – nie musi to być proces związany z żadną chorobą neurologiczną. Według doniesień ze świata medycyny, katechiny zawarte w zielonej herbacie spowalniają starzenie się mózgu. To zasługa silnych właściwości przeciwutleniających. Co więcej, związki te sprawiają, że prawdopodobieństwo udaru spada (dzięki zapobieganiu zmianom miażdżycowym), a jeśli już do niego dojdzie, obszar uszkodzenia jest mniejszy. Zwiększa to szansę pacjenta na powrót do sprawności.