Pod nazwą gojnik kryje się rodzaj rośliny górskiej należącej do rodziny jasnotowatych. Należy do nich ponad 100 różnych gatunków, jednak dziś skupimy się na odmianie zwanej tatarczajem. W Polsce jest lepiej znany jako szałwia libańska. To zioło znane w całej Środkowo-Wschodniej Europie, a zwłaszcza w jej południowo-wschodniej części. Pije się go regularnie w Grecji, Macedonii, Albanii, Turcji, Bułgarii oraz w krajach Bliskiego Wschodu.
Herbata górska rośnie na terenie powyżej 1000 m.n.p.m. i tradycyjnie jest stosowana w przypadku wystąpienia objawów przeziębienia, grypy, a także problemów z układem oddechowym, pokarmowym, wydalniczym oraz chorobami stawów. Jednym słowem jest to herbata niemal na każdą dolegliwość – skąd taki pogląd? Wynika to z właściwości zdrowotnych – bogaty w składniki mineralne faktycznie, regularnie spożywany, pozytywnie wpływa na zdrowie fizyczne i psychiczne. Gojnik to roślina jednoroczna.
Gojnik – szałwia libańska – właściwości zdrowotne
Ziele zawiera taniny, olejki eteryczne, jest bogaty we flawonoidy (naturalne przeciwutleniacze), a także wspomniane składniki mineralne: cynk, magnez, sód, miedź, kobalt, potas i żelazo.
Ciekawostkę stanowi fakt, iż w starożytnej Grecji napar z tego zioła podawano rannym żołnierzom, chcąc przyśpieszyć w ten sposób proces leczenia ran, a w Bułgarii po dziś dzień uznawany jest jako afrodyzjak. Pierwsze wzmianki o roślinie pojawiły się już w I w.n.e. u Pedaniusa Dioscoridesa w pracy zatytułowanej Materia Medica.
Regularne picie szałwii poprawia pracę mózgu, pozytywnie wpływa zwłaszcza na obszar odpowiadający za pamięć. Wpływa na niwelowanie procesów zapalnych w mózgu oraz likwiduje złogi białkowe, co wykazały badania profesora Jensa Pahnke z kliniki Neurologicznej Uniwersytetu w Magdeburgu. Dodatkowo herbata górska gojnik wykazuje silne właściwości przeciwzapalne i przeciwbakteryjne
Jak parzyć gojnik?
Najlepiej jest kupić susz złożony z całych kwiatów – sproszkowane lub liściaste produkty znacząco obniżają jego właściwości prozdrowotne.
W Polsce można kupić jej trzy odmiany: gojnik macedoński (Sideritis scardica), gojnik tauryjski (Sideritis raeseri) oraz gojnik syryjski (Sideritis syriaca). Cena za dobrej jakości suszony produkt zaczyna się od ok. 20zł za 100 gram suszu.
Dwa-trzy kwiaty ziela wrzucamy do szklanki, zalewamy gorącą wodą (ok. 80 stopni) i parzymy pod przykryciem od trzech do pięciu minut. Napar ma charakterystyczny, ziołowy smak, dlatego po ostygnięciu można do niego dodać odrobinę miodu.