Polacy średnio piją 1 filiżankę kawy dziennie. Gdy z obliczeń usuniemy dzieci, osoby starsze i schorowane, okaże się, że przeciętny Kowalski wypija 4-5 porcji kawy dziennie. Niektórzy piją jej znacznie więcej, przez co narażają się na zatrucie kawą. Jest to do tego stopnia niebezpieczne dla ludzkiego organizmu, a zwłaszcza umysłu, że Światowa Organizacja Zdrowia (WHO) wpisała trwałe zatrucie kofeiną do rejestru chorób psychicznych (DSM-5)! Co się dzieje, gdy wypijemy za dużo kawy? Poznajcie objawy i konsekwencje przedawkowania kofeiny.

Bezpieczna dawka kofeiny. Ile kawy można wypić?

Bezpieczna dla zdrowia dzienna dawka kofeiny wynosi 200-300mg, czyli tyle, ile znajdziemy w 4 espresso, 2 kawach parzonych po turecku, 3 cappuccino lub 2 porcjach podwójnego latte. Przekroczenie tej ilości może powodować wystąpienie skutków ubocznych, zaś dawka 600 mg kofeiny dziennie (czyli ok. 8 espresso, 4 kawy parzone po turecku, 6 cappuccino albo 4 podwójne latte) bardzo niebezpiecznie wpływa na pracę ludzkiego umysłu.

Należy pamiętać, że kofeina znajduje się nie tylko w kawie! Jeśli oprócz niej pijesz napoje energetyczne, sprawdź, ile kofeiny zawierają i w razie potrzeby ogranicz picie napoju.  

Dawka śmiertelna kofeiny - 10-13mg, co odpowiada 23 litrom kawy wypitej w przeciągu doby!

Czuję, że piję za dużo kawy! Czym ją zastąpić?

Wiele osób pije kawę głównie dla efektu pobudzenia. Ponieważ jednak on szybko mija i zastępuje go coś w rodzaju „kawowego zjazdu”, sięgamy po następną filiżankę. Tymczasem dostępne są napoje, które skutecznie pobudzają, a gdy ich działanie mija, nie doświadcza się pogorszenia samopoczucia czy osłabienia koncentracji. Jeśli nie jesteś w stanie całkowicie zrezygnować z kawy, zastąp ją czymś, co pobudzi Cię łagodnie!

Idealnym napojem na czas „kawowego detoksu” jest yerba mate.

Zatrucie kofeiną – objawy 

Oczywiście wiele objawów może wynikać z innych przyczyn, niemniej jeśli zaobserwujesz u siebie równolegle wystąpienie przynajmniej trzech z poniższej listy, to istnieje wielkie ryzyko, iż organizm uzależnił się od kofeiny bądź się nią zatruł. Co należy wówczas zrobić? Wystarczy zrezygnować z kawy na okres 10-14 dni.

Lista podstawowych objawów zatrucia kawą:

• nerwica: uczucie niepokoju, podniecenia i strachu;
• bezsenność;
• napady paniki;
• nagłe skoki temperatury, zwłaszcza gorąca, które objawia się zaczerwienieniem twarzy oraz dłoni;
• ból głowy;
• zespół niespokojnych nóg lub tików nerwowych;
• rozstrój żołądka, ból brzucha i często biegunka.

Długotrwałe spożywanie kofeiny powoduje wzrost średniego ciśnienia tętniczego krwi, pojawianie się częstych skurczów mięśni, zaburzenia oddychania oraz dzwonienie w uszach. Regularne spożywanie dużych dawek wzmaga PMS oraz przyczynia się do powstania osteoporozy.

Bardzo duże dawki kofeiny (na przykład 6-8 porcji espresso) mogą doprowadzić do ataków natury psychicznej, takich jak nawrót schizofrenii, stany psychomatyczne, ataki epizodyczne i inne. Jaki to ma związek z kofeiną? Pobudza ona przysadkę mózgową, która wydziela hormon ACTH wpływający bezpośrednio na proces powstawania adrenaliny.

Jak pozbyć się kofeiny z organizmu?

Jeśli pojawią się u Ciebie powyższe objawy, przede wszystkim nie panikuj! Śmiertelne zatrucie kawą jest bardzo, bardzo rzadkie. Niestety, nie ma magicznej odtrutki, która pozwoli szybko wypłukać kofeinę z organizmu. Możesz sobie jednak pomóc, żeby efekty zatrucia kawą minęły szybciej.

• Pij dużo wody.
• Jeśli serce i ciśnienie Ci na to pozwalają, poruszaj się trochę. Ruch (ale nie żaden intensywny trening!) podkręci metabolizm.
• Sięgnij po banany, kaszę gryczaną, ziemniaki, orzechy i produkty zbożowe z pełnego przemiału, aby wyrównać poziom magnezu i potasu. Ich niedobory przy zatruciu kawą wywołują nieprzyjemne objawy, takie jak niepokój, drżenie rąk i uczucie wewnętrznego rozedrgania.

Zanim objawy zatrucia kofeiną miną, może upłynąć kilka godzin. W tym czasie postaraj się nie stresować ani forsować i – co oczywiste, mam nadzieję! – nie sięgaj po kolejną kawę.

Przedawkowanie kofeiny – kiedy do lekarza?

Silne zatrucie kofeiną to sytuacja ekstremalna i rzadka, ale nie niemożliwa. Jeśli czujesz, że w Twoich żyłach płynie więcej kawy, niż krwi i pojawiły się wyżej wymienione objawy przedawkowania, monitoruj swój stan. Niezwłocznie zgłoś się po pomoc medyczną, jeśli pojawią się:

• bóle w klatce piersiowej,
• trudności z oddychaniem,
• zaburzenia pracy serca – szybki nieregularny rytm,
• wymioty,
• drgawki,
• splątanie myśli, skołowanie.

Kawa to używka. Pij ją z głową

Kawa pita w bezpiecznych ilościach ma mnóstwo zalet. Jest bogata w polifenole, które chronią organizm przed wolnymi rodnikami i opóźniają procesy starzenia. Więcej o zdrowotnych korzyściach z picia kawy znajdziesz we wpisie (Nie)zdrowa kawa.

Mając na uwadze wszystkie zalety kawy oraz jej dobre działanie na nasze samopoczucie, nie można tracić z oczu faktu, że kawa jest używką. Stymuluje w mózgu obszary odpowiedzialne za odczuwanie przyjemności, a to oznacza, że ma potencjał uzależniający. Nietrudno więc o to, aby przedobrzyć, przekroczyć bezpieczną ilość kawy i w efekcie doświadczyć zatrucia kofeiną.

Jeśli zauważysz, że bez kawy stajesz się nerwowy, nie sięgaj po kolejną – zrezygnuj z niej na jakiś czas, a następnie naucz się kontrolować to, ile filiżanek kawy dziennie pijesz. Szybko zauważysz, że to nie brak, lecz nadmiar kofeiny wywoływał trudności z koncentracją i inne przykre dolegliwości.

Nie doradzam całkowitej rezygnacji z kawy, bo, jak wspomniałam, ma wiele zalet i pita z umiarem wpływa pozytywnie na zdrowie. Warto jednak przyjrzeć się temu, ile jej wypijamy, gdy wystąpią objawy zatrucia kofeiną.